روش تک محوری

روش تک محوری

مقدمه

آزمایش فشار محدود نشده نوع ویژه ای از آزمایش تحکیم نیافته است که معمولا برای نمونه های رسی مورد استفاده قرار می گیرد.دراین آزمایش فشار محدود کننده صفر است بار محوری تا ایجاد گسیختگی  در نمو نه به سرعت اعمال می شود.

این مقاومت با اعمال تنش محوری به نمونه استوانه ای شکل خاک بدون آن که فشار محیطی به آن وارد شود ویا بررسی کرنشهای محوری مربوط به مقادیر مختلف تنش تعیین می شود. تنشی که بر اثر آن درنمونه خاک گسیختگی رخ می دهد به نام مقاومت فشاری ساده (تک محوری) نامیده شده است.

درنمونه های رسی که اشباع می باشند این مقاومت با درصد رطویت خاک کاهش می یابد. درخاک های غیر اشباع ودر صورتی که وزن مخصوص خشک خاک ثابت بماند نیز این مقاومت با افزایش درجه اشباع خاک کاهش میابد.

وسایل مورد نیاز

1-                   دستگاه تراکم تک محوری

2-                   جک هیدرولیک

3-                   دستگاه اندازه گیری تغییرشکل نسبی

4-                   کولیس

5-                   ورنیه

6-                   کرونومتر

7-                   کوره الکتریکی

8-                   ترازو با دقت0.01و 0.1 گرم

9-                   وسیله تراش نمونه

10-              قوطی فلزی تعیین رطوبت وغشا لاستیکی دورنمونه

11-              دیسکاتور

12-              خط کش

13-              دستگاه تراکم نمونه برای نمونه های دست خورده

14-              ظرف تبخیر

15-              اسپاتول

روش آزمایش

اولین قدم در این آزمایش آماده نمودن نمونه است. نمونه را باید طوری آماده نمود که دو انتهای آن موازی یکدیگر وعمود بر محور نمونه وبه صورت استوانه ای باشد. ازتکیه های خاک به دشست آمده از تراش نمونه در موقع آماده سازی آن می توان برای تعیین درصد رطوبت نمونه استفاده نمود.

نمونه آماده شده را در دستگاه تک محوری می گذاریم وصفحه بارگذاری را روی نمونه قرار می دهیم.قرائتهای اولیه را درلحظه شروع آزمایش بر روی تغییر طول سنج ،نیروسنج،و ... انجام می دهیم. اعمال فشار برنمونه را شروع می کنیم وبه ازاء هر 0.01 اینچ تغییر طول نمونه یک قرائت انجام می دهیم . افزایش فشار  فشار تا لحظه شکست نمونه یعنی به وجود آمدن ترکهایی روی نمونه ادامه پیدا می کند.پسازاینکه نمونه گسیخته شدزاویه بین ترکها ی به وجود آمده روی آن را نسبت به سطح افق اندازه گیری و سپس یک شکل شماتیک از نمونه رسم می کنیم.

با  اندازه گیری تغییرات طول نمونه که از روی عقربه مدرج اندازه گیری قرائت می شود،تغییر طول محوری نسبت به طول اولیه یا به عبارتی:

P نیروی فشاری وارده برنمونه است که از رابطه زیر بدست می آید:

اصولا مقدار مقاومت درتغییر شکل نسبی حدود 15درصد یا 20 درصد بعنوان مقاومت حد اکثر به کار برده می شود.

نتایج آزمایش تک محوری را می توان با منحنی تنش به تغییر شکل ارائه نمود.